درختان میوه دانهدار ـ مانند سیب و گلابی ـ و هستهدار ـ مانند هلو، آلو، بادام، زردآلو ـ نقش مهمی در باغداری ایران دارند. این درختان میتوانند به انواع بیماریهای قارچی و باکتریایی دچار شوند که در صورت عدم مدیریت صحیح، خسارت جدی به محصول و اقتصاد باغداران وارد میکند.
در این مقاله به رایجترین بیماریها، نشانهها، چرخه بیماری و روشهای کنترل آنها میپردازیم.
فراموش نکنید اگر نیاز به تشخیص بیماری گیاهان یا آزمایشگاه پیشرفته گیاهپزشکی در استان خود دارید، خدمات تخصصی «آدینه کشت جاوید بهتا» در خدمت شماست!
بیماریهای قارچی درختان میوه دانهدار
لکه سیاه سیب درختان میوه
عامل بیماری:
فرم جنسی: Venturia inaequalis
فرم غیر جنسی: Spilocea pomi
علایم بیماری:
اولین علائم، لکههای زیتونیرنگ در سطح زیرین کاسبرگ و برگهای جوان است؛ سپس لکههای تیره در امتداد رگبرگها و روی میوه که سبب بدشکلی و کوچک شدن میوه میشود.
چرخه و مدیریت:
- انتخاب رقم مقاوم؛
- هرس و حذف بقایای آلوده؛
- اعمال سمپاشی در مراحل: نوک نقرهای، نوک سبزی، سنبله جوانه، و ریزش گلبرگها؛
- استفاده از سموم: دودین، کزوکسیم متیل، فلینت، توپسین ام و غیره.
سفیدک پودری سیب
عامل: Podosphaera leocotricha
علایم:
پوشش سفیدرنگ در پشت برگ جوان و روی گل، شاخههای باریک و پیچیده، لاغری و بدشکلی، پوسیدگی جوانه.
مدیریت:
- هرس شاخههای آلوده، ارقام مقاوم،
- کنترل شیمیایی (گوگرد، استرویی، فلینت)،
- سمپاشی دورهای ۷-۱۰ روزه در طول فصل رشد.
زنگ ایرانی سیب-سرو
عامل: Gymnosporangium juniperi-virginianae
علایم:
لکههای زرد-نارنجی روی برگ سیب، ایسیدیهای نارنجی زیر برگ و آسیب به گلگاه میوه.
مدیریت:
- حذف سروهای نزدیک باغ،
- سمپاشی با قارچکشهای دیتیویاربامات، اکسیکربوکسین.
پوسیدگی آرمیلاریایی ریشه (درختان گلابی)
عامل: Armillaria mellea
علایم:
ضعف گیاه، زردی برگ، کاهش رشد، خشکیدگی، پوسیدگی و سیاهشدن ریشه، توده ریسههای سفید بادبزنی.
مدیریت:
- حذف درختان آلوده و ضدعفونی خاک،
- استفاده از نهال سالم،
- کنترل بیولوژیک (کشت قارچهای آنتاگونیست)،
- اجتناب از کاشت هستهدارها در زمین آلوده.
بیماریهای قارچی درختان میوه هستهدار
لکه آجری بادام و لکه قرمز برگ آلو
عامل: Polystigma amygdalinum, P. rubrum
علایم:
لکههای زرد-سبز بیحاشیه روی بادام، و لکههای قرمز آجری با حاشیه مشخص روی آلو. لکهها ضخیم و چرمی.
مدیریت:
- جمعآوری برگهای آلوده،
- اجتناب از شخم عمیق
- سمپاشی با اکسی کلرورمس، بردو، سولفات مس
لکه غربالی هستهداران (هلو، بادام، زردآلو و…):
عامل: Wilsonomyces carpophila
علایم:
لکه قرمز با هاله سبز روی برگ، ایجاد سوراخ غربالی، شانکر و لکههای برگ و میوه.
مدیریت:
- کنترل شیمیایی در فصول مختلف
- استفاده از سموم توصیهشده.
پیچیدگی برگ هلو
عامل: Taphrina deformans
علایم:
لکههای قرمز و چین خورده برگ، برجستگیهای زگیلمانند روی میوه.
مدیریت:
- استفاده از ارقام مقاوم،
- سمپاشی به موقع بهار و پاییز (اکسی کلرورمس، سولفات مس، بردو)
بیماریهای باکتریایی درختان میوه دانهدار و هستهدار
آتشک سیب و گلابی
عامل: Erwinia amylovora
علایم:
خشکیدگی و قهوهای شدن گل و سرشاخه (سر عصایی)، تشکیل شانکر، ترشحات باکتریایی.
مدیریت:
- قرنطینه و هرس شاخه،
- ضدعفونی ابزار،
- ارقام مقاوم و نهال سالم،
- سمپاشی ترکیبات مسی و آنتیبیوتیک استرپتومایسین در مناطق مجاز
زوال تدریجی درختان گلابی
عامل: Candidatus Phytoplasma pyri
علایم:
زوال تدریجی (زردی برگ، میوه کم)، یا زوال سریع (خشکیدگی ناگهانی)، قهوهای شدن زیر پوست محل پیوند.
مدیریت:
- نهال سالم و ارقام مقاوم (بارتلت، اولدهام)،
- حذف درختان آلوده
- کنترل پسیل ناقل
- تزریق تتراسیکلین
شانکر باکتریایی هستهداران
عامل: Pseudomonas syringae
علایم:
شانکر روی تنه و شاخه، صمغ، خشکیدگی سرشاخه، لکههای قهوهای روی برگ.
مدیریت:
- هرس شاخه و کنترل سرما،
- انتخاب رقم مقاوم،
- سموم مسی در پاییز و زمستان.
شانکر باکتریایی هستهداران
خدمات تخصصی آدینه کشت برای تشخیص و کنترل بیماریهای درختان میوه
- آزمایشگاه تخصصی گیاهپزشکی،
- آزمایشگاه نماتدشناسی و حشرهشناسی،
- آنالیز آب، خاک، کود، گیاه
- مشاوره خرید کود و سم،
- تشخیص بیماری، ویروسشناسی،
- طراحی باغ، فضای سبز و ویلا
برای مشاوره و دریافت خدمات تخصصی همین الان با ما تماس بگیرید و یا درخواست خود را ثبت کنید!
سؤالات متداول درباره بیماری درختان میوه
- چرا برگ درختان میوه لکه میزند؟ عوامل قارچی و باکتریایی شایعترین علت لکه برگ هستند که با هرس، سمپاشی و انتخاب رقم مقاوم قابل کنترلاند.
- سمپاشی در درختان میوه دانهدار باید چند بار و در چه زمانی انجام شود؟ بستگی به نوع بیماری دارد، اما معمولاً در چند مرحله از رشد جوانه تا پس از ریزش گلبرگ باید تکرار شود.
- آیا استفاده از کود و تغذیه مناسب بر مقاومت درختان موثر است؟ بله، تغذیه صحیح و برنامه کوددهی اصولی میتواند مقاومت درخت را افزایش دهد.
- آیا امکان مشاوره یا نمونهبرداری از باغ برای تشخیص بیماری توسط آدینه کشت وجود دارد؟ بله، خدمات بازدید، نمونهبرداری و تشخیص حضوری و آزمایشگاهی داریم.
جمعبندی
شناخت، پیشگیری و کنترل اصولی بیماریها باعث حفظ سلامت باغ، افزایش تولید و سودآوری میشود. برای تشخیص تخصصی و دریافت خدمات مشاورهای و آزمایشگاهی میتوانید از خدمات کلینیک گیاهپزشکی آدینه کشت جاوید بهتا بهرهمند شوید.
اگر نیاز به دانلود نسخه PDF مقاله دارید، اینجا کلیک فرمایید.
